21 Aralık şeb-i yelda kış gün dönümü bizi nasıl etkiler?

KIŞ GÜN DÖNÜMÜ TARİHİ ÖNEMİ VE ÖZELLİKLERİ

Yaklaşık olarak her yıl 21 veya 22 Aralık tarihi kış gün dönümüdür. Bu tarihte Güneş ışınları Oğlak Dönencesi’ne dik açıyla düşer. Güneş ışınlarının Oğlak Dönencesine dik geldiği 21 Aralık, Kuzey Yarım Küre’de kışın, Güney Yarım Küre’de da yazın başlangıcıdır ve Kuzey Kutup Dairesi’nde 24 saat gece yaşanır. Güney Yarım Küre’de en uzun gündüz en kısa gece yaşanır. Kuzey Yarım Küre’de ise tam tersidir.

21 Aralık kış gün dönümüne verilen isimlerden biri de Şeb-i Yelda olarak bilinir.

Oğlak dönencesine Güneş ışınları dik açıyla geldiği için gölge boyu sıfırdır. Bu tarihten sonra Güneşin dik açısı kuzeye doğru kaymaya başlar. Bu tarihten sonra Güney yarımkürede gündüzler kısalmaya geceler ise uzamaya başlar. 21 Mart günü ise dik açı artık 0° enlemi olan ekvator üzerindedir.

21 ARALIK KIŞ GÜNDÖNÜMÜ ÖZELLİKLERİ

21 Aralık Ekinoksunda Türkiye’de (Kuzey Yarım Kürede) kış mevsimi yaşanırken Güney Yarım Küre’de yaz mevsiminin başlangıcıdır. Havalar ülkemizde soğumaya başlarken güneyde hava sıcaklığı artmaya başlar. Bu tarihte Güneş ışınları en dar açıyla dünyaya düşer ve git gide büyük açıyla düşmeye başlar.

21 Aralık Kış dönümü zamanında güneş ışınları Oğlak Dönencesi’ne 90 derecelik dik açıyla gelir.

Güneş ışınları Güney Yarım Küre’ye gelebileceği en dik, Kuzey Yarım Küre’ye ise en eğik açılarla gelir.

Güney Yarım Küre’de yaz, Kuzey Yarım Küre’de kış mevsiminin başlangıcıdır.

Üzerinden Oğlak Dönencesi’nin geçtiği karaların iç kısımları, Dünya’nın en sıcak yerleridir.

Güney Yarım küre’de en uzun gündüz, Kuzey Yarım Küre’de ise en uzun gece yaşanır.

Bu tarihten sonra Kuzey Yarım Küre’de gündüzler uzamaya (kış gündönümü) Güney Yarım küre’de kısalmaya (Yaz gün dönümü) başlar.

Güneş ışınlarının atmosferde kattettiği yolun en kısa olduğu yer Oğlak Dönencesi’dir.

Öğlen saat 12.00’de Oğlak Dönencesi’nde yataya dik duran cisimlerin gölgesi oluşmaz.

Aydınlanma çizgisinin sınırları Kutup dairelerinden geçer. Güney Kutup Kuşağı aydınlanma çemberi içinde iken, Kuzey Kutup Kuşağı karanlık çember içindedir.

Kuzey Kutup Dairesi’nde sadece bu gün 24 saat süreyle gece, Güney Kutup Dairesi’nde ise 24 saat süreyle gündüz yaşanır.

Gündüz süresinin uzunluğu güneye gidildikçe artar. Bu nedenle 21 Aralık’ta ülkemizde en uzun gündüz Hatay’da yaşanır.

ARALIK KIŞ GÜN DÖNÜMÜ

KIŞ DÖNÜMÜ BİZİ NASIL ETKİLER?

Gece ve karanlık saatlerin artmasıyla gün ışığından yeterince yararlanılamadığı durumlarda depresyon belirtisi meydana gelebilir. Erken ve karanlıkta güne başlama ve karanlıkta geçirilen sürenin uzunluğu da insan psikolojisini olumsuz etkileyebilir.

Yılın en uzun gecesini yaşamanın metabolizma açısından olumsuz sonuçlar doğuracağı da uzmanlar tarafından dile getirilmektedir. Çevresel faktörlerin metabolizma üzerinde yarattığı bu olumsuzlukları, doğru ve yeterli beslenme ve sağlıklı bir uyku ile atlatmak mümkündür.

Ayrıca bu tarihte Dünya’nın hareketi, Güneş’e uzaklığı, Ay’ın çekim kuvveti gibi özelliklerin değişmesi sebebiyle insan yaşamı ve psikolojisi üzerine etkileri olduğu da düşünülmektedir.

GÜN DÖNÜMLERİ NELERDİR?

Yıl dönümleri yılda iki kez gerçekleşir, bir kez 21 Haziran civarında ve ardından tekrar 21 Aralık civarında.

Aralık gün dönümü 20, 21, 22 veya 23 Aralık’ta gerçekleşebilir, ancak 20 veya 23 Aralık gün dönümü nadirdir. Son 23 Aralık gün dönümü 1903’teydi ve 2303’e kadar bir daha olmayacak.

Gün dönümü veya gün dönümü, yılda iki kez tekrarlanan ve Güneş’in Dünya’ya en uzak mesafede olduğu zaman dilimine verilen addır. Geç şafak vakti ve erken gün batımı, en kısa gün ve en uzun gece olarak bilinen Kuzey Yarım Küre için Aralık gün dönümü, yılın en uzun gecelerini ve en kısa günlerini ifade eder.

21 Aralık tarihi ile beraber Dünya’nın Güneş etrafında dönmesi ve eksen eğikliğine bağlı olarak dört önemli gün ortaya çıkar. Bu günler aynı zamanda mevsimlerin başlangıcıdır.

21 Mart ve 23 Eylül tarihlerine ekinoks (gece – gündüz eşitliği) tarihleri

21 Aralık ve 21 Haziran tarihlerine de solstis (gündönümü) tarihleri denir.

EKİNOKS NEDİR?

Ekinoks, Güneş ışınlarının Ekvator’a dik gelmesi sonucunda aydınlanma çemberinin kutuplardan geçtiği zaman dilimine verilen isimdir.

GÜNDÖNÜMÜ NE ZAMAN?

Gün dönümü, Dünya’nın her yerinde, hepimiz için aynı anda gerçekleşir. 2022’de Aralık gün dönümü Evrensel Saatte (UTC) 21 Aralık 23:48’de meydana gelecek. Bu gün dönümünde, Kuzey Yarım Küre yılın en kısa günü ve en uzun gecesine sahiptir.

Kuzey Yarım Küre’de yaşayan insanlar, her gün geç şafak ve erken gün batımlarını ve güneşin alçak yayını her gün görebilir. Yerel olarak öğle vakti gökyüzünde güneşin ne kadar alçak göründüğünü fark edebilirsiniz.

EKİNOKS TARİHLERİ

21 Mart İlkbahar Ekinoksu: Kuzey ve Güney Yarım Küre, Güneş ışınları öğle vakti Ekvator’a 90°’lik açı ile düşer. Gölge boyu Ekvator’da sıfırdır. Bu tarihten itibaren Kuzey Yarım Küre’de gündüzler, gecelerden uzun olmaya başlar. Güney Yarım Küre’de ise tam tersi olur.

23 Eylül Sonbahar Ekinoksu: Kuzey ve Güney Yarım Küre, Güneş ışınları öğle vakti Ekvator’a 90°’lik açı ile düşer. Gölge boyu Ekvator’da sıfırdır. Güneş ışınları bu tarihten itibaren Güney Yarım Küre’ye dik düşmeye başlar. Bu tarihten itibaren Kuzey Yarım Küre’de geceler, gündüzlerden uzun olmaya başlar. Güney Yarım Küre’de ise tam tersi olur.

21 Aralık Ekinoksu: Güney Yarımküre’de yaz, Kuzey Yarımküre’de kış mevsiminin başlangıcıdır.

21 Haziran Ekinoksu (Yaz gündönümü): Yılın en uzun gündüzü ve en kısa gecesinin yaşandığı zamandır. Bir diğer adı da Yaz gün dönümüdür. Kuzey yarım kürede yaz başlarken Güney Yarımküre’de kış başlar.

Halk TV